Invictus niet zo maar een naam…

MYTHOLOGIE

 

De naam Invictus kent een lange geschiedenis en diepe betekenis. Van de Romeinen via het christendom naar de moderne wereld. Invictus heeft tot inspiratie geleid tot vele belangrijke symbolen.

Sol Invictus is de Romeinse zonnegod. Letterlijk vertaald ‘onoverwinnelijke zon’. Invictus staat voor de betekenis ‘onoverwonnen’ of ‘onoverwinnelijkheid’. Wat de oprichters van onze rugbyclub betreft een uitstekende naam voor onze rugbyclub.

Een van de eerste beelden van Sol Invictus (met zonnekroon) 200-300 NC
Muur reliëf gevonden in Rome

Sol Invictus behoorde in de eerste eeuwen van onze jaartelling tot een van de belangrijkste godheden binnen het Romeinse rijk.

Bovenstaande foto toont een reliëf, gemaakt tussen 150 en 200 en gevonden in Rome, in de ruïnes van een barak van de Equites Singulares, een elitecorps ruiters die tot taak hadden de keizer te beschermen waarheen hij ook ging.

Dat een elitecorps van ruiters (krijgers) van de keizer Sol Invictus tot hun beschermheilige beschouwde is een mooie symboliek nu we als Rugbyclub ook strijden voor de overwinning op het rugbyveld.

Oorspronkelijk was Sol vooral verbonden met vruchtbaarheid van mensen, dieren en de natuur. In de tweede eeuw kreeg de God ook een strijdbaar karakter en werd dan aangeduid als Sol Invictus (de onoverwinnelijke zon). Sol Invictus werd vooral vereerd door Romeinse soldaten

In het jaar 218 van onze jaartelling werd de zeventienjarige Marcus Aurelius Antoninus in een periode van grote chaos en burgeroorlogen tot keizer gekozen. Hij noemde zich Elagabal, naar Sol Invictus Elagabal, de Zonnegod die in de Syrische stad Emese werd vereerd. De jonge keizer liet de door hem meegevoerde God als enig toegestane godheid in het Romeinse Rijk uitroepen. De andere Goden konden hooguit als bemiddelaar voor Sol Invictus een rol spelen. Sol Invictus werd dus in deze periode gezien als de allerbelangrijkste Romeinse god. In de korte tijd dat hij aan de macht was, hield de jonge keizer zich meer met religie dan met staatszaken bezig.

INVICTUS ALS KRIJGER

Sol Invictus wordt hier niet alleen als patron van de krijgers afgebeeld maar feitelijk ook als teamspeler. Teamgeest is een van de kernelementen in de rugbysport.

SOL INVICTUS ALS BRON VAN INSPIRATIE IN OUDE TIJDEN

Het christendom nam enkele gebruiken over van de Romeinse Sol Invictus cultus, hetgeen duidelijk wordt in de vroeg-christelijke iconografie waarin Christus wordt afgebeeld met een zonnekroon.

Het christendom vertoonde veel overeenkomsten met de cultus van Sol Invictus. Ook Jezus werd vergeleken met de zon en met het eeuwige licht dat de strijd met het duister aanbindt. Het christendom was echter een strikt monotheïsme waarin alle andere godheden werden ontkend of minstens bestreden.

Juist door de overeenkomsten vormde de zonnecultus een ernstige bedreiging voor het prille christendom, een gevaar dat met alle beschikbare middelen werd bestreden. In 321 stelde Constantijn de zondag in als dag voor religieuze activiteiten, terwijl voordien de Romeinen, net als de Joden, de zaterdag daarvoor bestemd hadden. Maar verder wilde de keizer de zonnecultus zoveel mogelijk terugdringen.

De vaste speeldag van Rugbyclub Invictus is op zaterdag.

Dat de Zonnegod niet helemaal verdrongen is door de zondag, toont een reliëf aan de gevel van de in 1890 door D.E.C. Knuttel in neorenaissancestijl gebouwde Gehoorzaal in Leiden. Zie de foto hierboven.

In de christelijke iconografie wordt de zonnekrans ook gebruikt. Deze werd door de Christenen weergegeven als ring van licht om het hoofd. Dat geeft dan de importantie of heiligheid weer van het geïllustreerde persoon.

Het gebruik om met een zonnekrans of later een halo de importantie van een person weer te geven werd later vooral vanaf de Middeleeuwen door vorstenhuizen overgenomen. Een gouden kroon op het hoofd was een symbool van de heersende macht.

Het vrijheidsbeeld (Statue of liberty) in New-York staat voor vrijheid, één van de kenwaarden van de Verenigde Staten (USA)  Bovendien staat het vrijheidsbeeld symbool voor de verwelkoming van iedereen. In New-York voor de verwelkoming van terugkerende Amerikanen, gasten en immigranten. Een mooie parallel met Rugbyclub Invictus waar onze kernwaarde is dat we open staan voor iedereen die rugby wil spelen. Rugby is een spel voor iedereen, groot of klein, sterk en stevig of snel en wendbaar. Respect en participatie zijn kernwaarden binnen het rugby.

De Europese vlag staat symbool voor de Europese Unie en, in bredere zin, voor de identiteit en de eenheid van Europa. Op de vlag staat een cirkel van 12 gouden sterren op een blauwe achtergrond. Ze staan voor de idealen van eenheid, solidariteit en harmonie tussen de volkeren van Europa. Eenheid en solidariteit zijn kernwaarden die we ook in het rugby terugvinden.

Recentelijk is er een discussie over de symboliek van de Europese vlag. De vlag van de Europese Unie – met een cirkel van 12 gele sterren op een blauwe achtergrond – heeft een gecodeerde christelijke boodschap. Arsne Heitz, de Franse katholiek die de vlag oorspronkelijk ontwierp voor de Europese Raad in 1955, haalde zijn inspiratie uit de christelijke iconografie van de Maagd Maria met een kroon van 12 sterren. De officiële geschiedenis van de Europese vlag rept hier overigens met geen woord over.

LOGO RUGBYCLUB INVICTUS

In het logo van Rugbyclub Invictus zie je een aantal elementen uit de mythologie terug. Wat opvalt is de gouden zonnestralen rondom het logo. Dit is een verwijzing naar Sol Invictus die altijd met een zonnekroon wordt afgebeeld.

De vorm van de gouden zonnestralen in ons logo doet niet alleen denken aan de zonnekroon maar doet ook denken aan een modern gestyleerde vorm van een lauwerkrans.

WAAR KENNEN WE DE NAAM INVICTUS NOG MEER VAN?

Tegenwoordig is de naam Invictus nog bekend van een hele mooie film over rugby met in de hoofrollen Mat Damon als aanvoerder van het Zuid-Afrikaanse rugbyteam ‘De Bokken’ en Morgan Freeman als president Nelson Mandela. Een indrukwekkende film dat laat zien dat rugby in een verscheurd land een grote verbindende factor kan spelen.

Sinds een aantal jaren, op initiatief van de Britse prins Harry, worden de Invictus Games georganiseerd. De Invictus Games zijn een soort Olympische Spelen voor de veteranen die in actieve dienst letsel hebben opgelopen en met elkaar diverse sporten, waaronder rolstoelrugby, uitoefenen. In 2014 werden de eerste Invictus games gehouden in Londen. Daarna in 2016 in Orlando, Toronto 2017,  Sydney 2018 en van 9-16 mei 2020 in Den Haag.

Prins Harry speelt mee met rolstoelrugby

Als maatschappelijk betrokken rugbyclub doet het ons vreugd dat de naam Invictus in deze context wordt gebruikt.

De naam Invictus kent dus een lange geschiedenis. Het afbeelding van de Romeinse god Sol Invictus met een zonnekrans werd overgenomen door de Christenen (Halo), vorstenhuizen (kroon) en leidt nu in de moderne wereld tot inspiratie.

Rugbyclub Invictus wil dat erfgoed eer aandoen. Hopelijk leidt onze club tot inspiratie bij kinderen en volwassenen, meisjes en jongens, mannen en vrouwen tot het bedrijven van de rugbysport. Ons logo staat symbool voor kracht, strijd en snelheid. Onze naam Invictus staat voor onoverwinnelijkheid. Onze rugbysport staat voor de kernwaarden respect, discipline, solidariteit en kameraadschap.

Bronnen:

www.circewicca.nl

https://galeboetticher.com/2014/12/02/christelijke-symboliek-in-de-europese-vlag/

www.wikepedia.nl

Share on facebook
Facebook
Share on twitter
Twitter
Share on whatsapp
WhatsApp
Share on email
Email